زنجبیل

زنجبیل یک گیاه با ساقه های برگی و گل سبز زرد است. ادویه زنجبیل از ریشه های گیاه می باشد. این گیاه بومی گرمترین قسمت آسیا، مانند چین، ژاپن و هند است. اما در حال حاضر در بخش هایی از آمریکای جنوبی و آفریقا رشد می کند. به علاوه هم اکنون در خاورمیانه به عنوان دارو و غذا استفاده می شود.

برای موارد زیر استفاده می شود:

درمان انواع مختلف "مشکلات معده" از جمله بیماری حرکت، بیماری صبحگاهی (ویار)، کولیک، ناراحتی معده، گاز، اسهال، سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، حالت تهوع، تهوع ناشی از درمان سرطان، تهوع ناشی از درمان اچ آی وی / ایدز، تهوع و استفراغ پس از جراحی و از دست دادن اشتها.

استفاده های دیگر شامل: آرتریت روماتوئید (RA)، استئوآرتریت، درد قاعدگی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، سرفه، مشکلات تنفسی، سردرد میگرنی، برونشیت، دیابت، درد قفسه سینه، کمردرد، درد معده، توقف مصرف داروهای مهارکننده  انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، بی اشتهایی، تحریک شیر مادر، به عنوان دیورتیک، افزایش عرق، درمان بیماری وبا، خونریزی، اسهال خونی باکتریایی، طاسی، مالاریا، بیضه های ملتحمه، نیش های مار سمی، دندان درد.

بعضی افراد برای درمان سوختگی ها آب تازه آن را بر روی پوست خود میگذارند. روغن زنجبیل گاهی برای کاهش درد بر روی پوست استفاده می شود. عصاره آن نیز برای جلوگیری از نیش حشرات بر روی پوست اعمال می شود.

در غذاها و نوشیدنی ها، به عنوان یک عامل طعم دهنده استفاده می شود.

در تولید، به عنوان عطر در صابون ها و لوازم آرایشی استفاده می شود.

همچنین یکی از مواد شیمیایی موجود در این گیاه، به عنوان یک ماده تشکیل دهنده در داروهای ملین، ضد گاز و آنتی اسیدها استفاده می شود.

چگونه عمل می کند؟

زنجبیل حاوی مواد شیمیایی است که ممکن است تهوع و التهاب را کاهش دهد. محققان معتقدند که مواد شیمیایی به طور عمده در معده و روده اثر می گذارند، اما ممکن است در مغز و سیستم عصبی برای کنترل حالت تهوع نیز تاثیر بگذارند.

امکان دارد موثر باشد برای:

• تهوع و استفراغ ناشی از درمان اچ آی وی / ایدز. تحقیقات نشان می دهد که مصرف روزانه زنجبیل، ۳۰دقیقه قبل از هر دوز درمان ضد رتروویروسی برای ۱۴روز، موجب کاهش تهوع و استفراغ در بیماران دریافت کننده درمان اچ آی وی می شود.

• دوره های قاعدگی دردناك. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف ۱۵۰۰میلی گرم زنجبیل در سه دوز منقسم در روز برای سه روز اول قاعدگی می تواند شدت درد و سایر علائم را کاهش دهد. مطالعه دیگری نشان می دهد که مصرف عصاره زنجبیل خاص (Zintoma، Goldaru) ۲۵۰ میلی گرم چهار بار در روز در ۳روز اول شروع دوره قاعدگی علائم درد را در ۶۲ درصد افراد کاهش می دهد. به نظر می رسد مانند داروهای ایبوپروفن یا مفنامیک اسید اثر می گذارد.

• بیماری صبحگاهی. خوردن این گیاه بصورت خوراکی به نظر می رسد باعث کاهش تهوع و استفراغ در بعضی از زنان باردار شود. اما ممکن است آهسته تر از سایر داروهایی که برای حالت تهوع استفاده می شود عمل کند. به علاوه مصرف هر گونه گیاه یا دارو در دوران بارداری یک تصمیم بزرگ است. قبل از مصرف زنجبیل، مطمئن شوید که در مورد خطرات احتمالی با پزشک خود مشورت می کنید.

• آرتروز. برخی از تحقیقات نشان می دهد که مصرف زنجبیل می تواند تا حدودی درد را در برخی از افراد مبتلا به یک نوع آرتریت به نام "استئوآرتریت" کاهش دهد. یک مطالعه نشان می دهد که مصرف ۲۵۰ میلی گرم عصاره زنجبیل خاص (Zintona EC) چهار بار در روز پس از ۳ ماه درمان، درد آرتریت در زانو را کاهش می دهد. مطالعه دیگری نشان می دهد که استفاده از عصاره زنجبیل متفاوت (Eurovita Extract 77; EV ext-77) که ترکیب زنجبیل با خولنجان (آلپینیا) است نیز درد در هنگام ایستادن، درد پس از پیاده روی و سفتی را کاهش می دهد. برخی از تحقیقات زنجبیل را با داروهایی مانند ایبوپروفن مقایسه کرده است. در یک مطالعه، یک عصاره زنجبیل مخصوص (Eurovita Extract 33; EV ext-33)  درد آرتریت را مشابه مصرف ۴۰۰ میلی گرم ایبوپروفن سه بار در روز کاهش نمی دهد. اما در یک مطالعه دیگر مصرف ۵۰۰ میلی گرم عصاره زنجبیل دو بار در روز مانند ۴۰۰ میلی گرم ایبوپروفن سه بار در روز برای درد کمر و زانو مرتبط با آرتریت اثر داشت. در یک مطالعه دیگر، یک عصاره زنجبیل مخصوص همراه با گلوکوزامین (Zinaxin glycosamine، EV ext-35) همانند داروی ضد التهاب، دیکلوفناک آهسته رهش (۱۰۰میلی گرم در روز) به همراه گلوکوزامین سولفات (۱گرم در روز) اثر بخشی دارد. تحقیقات همچنین نشان می دهد که ماساژ درمانی با استفاده از روغن حاوی زنجبیل و پرتقال به نظر می رسد باعث کاهش سفتی کوتاه مدت و درد در افراد مبتلا به درد زانو می شود. 

• تهوع و استفراغ پس از جراحی. بیشتر تحقیقات بالینی نشان می دهد که مصرف ۱ تا ۱.۵ گرم زنجبیل یک ساعت قبل از عمل جراحی، به نظر می رسد تهوع و استفراغ را در ۲۴ ساعت اول پس از عمل جراحی کاهش می دهد. یک مطالعه نشان داد که زنجبیل ۳۸٪ تهوع و استفراغ را کاهش داده است. همچنین استفاده از روغن زنجبیل ۵٪ به مچ دست های بیمار قبل از عمل جراحی به نظر می رسد از تهوع در حدود ۸۰٪ بیماران جلوگیری می کند. با این حال، مصرف آن به صورت خوراکی ممکن است تهوع و استفراغ را در دوره ۳-۶ ساعت پس از عمل جراحی کاهش ندهد. همچنین، ممکن است مصرف آن همراه با داروهای ضد تهوع و استفراغ، اثرات مضاعف نداشته باشد. علاوه بر این، ممکن نیست زنجبیل خطر ابتلا به تهوع و استفراغ پس از جراحی را در افرادی که خطر ابتلا به این بیماری را ندارند کاهش دهد.

• سرگیجه. به نظر می رسد مصرف زنجبیل علائم سرگیجه، از جمله تهوع را کاهش دهد.

امکان دارد غیر موثر باشد:

• جلوگیری از بیماری حرکت و بیماری دریایی. اکثر تحقیقات نشان می دهد که مصرف زنجبیل ۴ساعت قبل از سفر باعث جلوگیری از بیماری حرکت نمی شود. بعضی از مردم گزارش می کنند احساس بهتری دارند، اما اندازه گیری های واقعی در طول مطالعات طور دیگر نشان می دهد. اما در یک مطالعه، به نظر می رسد این گیاه در کاهش عوارض معده مرتبط با بیماری حرکت موثرتر از داروی دیمن هیدرینات می باشد.

شواهد ناکافی برای:

• ناتوانی ناگهانی سیستم تنفسی (سندرم ديسترس تنفسی حاد). تحقیقات نشان می دهد که تجویز ۱۲۰ میلی گرم عصاره زنجبیل روزانه تا ۲۱ روز، تعداد روزهای بدون کمک از ونتیلاتور و مقدار مواد مغذی مصرف شده را افزایش می دهد و زمان صرف شده در واحدهای مراقبت های ویژه (ICU) را در افراد مبتلا به ناتوانی ناگهانی سیستم تنفسی، کاهش می دهد. با این حال، عصاره آن به نظر نمی رسد که میزان مرگ و میر در افراد مبتلا به این بیماری را تحت تاثیر قرار دهد.

• تهوع و استفراغ به علت شیمی درمانی. شواهد متناقض درمورد اثربخشی زنجبیل برای تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی برای سرطان وجود دارد. بعضی شواهد نشان می دهد که مصرف آن بصورت خوراکی ممکن است به کاهش تهوع ناشی از شیمی درمانی کمک کند. با این حال، شواهد دیگر نشان می دهد که اضافه کردن آن از درمان های معمول ضد تهوع به تنهایی موثرتر نیست. دلایل نتایج متضاد ممکن است نوع و دوز مصرف شده و همچنین زمان شروع درمان باشد.

• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD). تحقیقات نشان می دهد که مصرف دو کپسول یک محصول ترکیبی خاص (AKL1، AKL International Ltd) حاوی زنجبیل دو بار در روز برای ۸ هفته باعث بهبود علائم تنفسی در افراد مبتلا به COPD نمی شود.

• دیابت. شواهد متفاوتی درباره اثرات این گیاه بر کنترل قند خون افراد مبتلا به دیابت وجود دارد. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف روزانه زنجبیل در دو دوز منقسم به مدت ۸ هفته سطح انسولین را کاهش می دهد، اما قند خون را کاهش نمی دهد. مطالعه دیگری نشان می دهد که زنجبیل بر روی قند خون تاثیر می گذارد، اما بر میزان انسولین تاثیری ندارد. اگر چه مشخص نیست، نتایج متضاد ممکن است به دلیل دوز مصرف این گیاه و یا مدت زمان مبتلا شدن بیمار به دیابت باشد.

• ناراحتی معده (دیسپپسی). تحقیقات نشان می دهد که مصرف یک دوز ۱.۲ گرمی پودر ریشه زنجبیل یک ساعت قبل از خوردن غذا، خروج غذا را در برخی افراد مبتلا به دیسپپسی سرعت می بخشد. 

• خماری الکل. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف ترکیبی از زنجبیل، مغز میوه نارنگی و شکر قهوه ای قبل از نوشیدن، اثرهای باقی مانده الکل، از جمله تهوع، استفراغ و اسهال را کاهش می دهد.

• کلسترول بالا. تحقیقات نشان می دهد که مصرف ۱ گرم زنجبیل سه بار در روز به مدت ۴۵ روز باعث کاهش سطح تری گلیسیرید و کلسترول در افرادی می شود که دارای کلسترول بالا هستند.

• نیش حشرات. تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده ازTrikatu به پوست، که حاوی زنجبیل، long pepper ( نوعی فلفل ) و عصاره فلفل سیاه است، باعث کاهش سایز نیش پشه نمی شود.

• سندرم روده تحریک پذیر(IBS). شواهد ناهماهنگ در مورد اثرات زنجبیل بر علائم IBS وجود دارد. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف روزانه زنجبیل به مدت ۲۸ روز علائم را بهبود نمی بخشد. با این وجود، تحقیقات دیگر نشان می دهد که استفاده از ترکیبات گیاهی حاوی نعناع وحشی انگلیسی،غده purple nutsedge و غده زنجبیل سه بار در روز به مدت ۸ هفته مانند داروی مبورین در کاهش علائم IBS موثر است. اما مشخص نیست که آیا زنجبیل یا سایر مواد تشکیل دهنده عوارض جانبی را بهبود می بخشد.

• درد مفصل. تحقیقات نشان می دهد که مصرف کپسول یک محصول ترکیبی خاص (Instaflex Joint Support، Direct Digital، Charlotte، NC) حاوی زنجبیل به مدت ۸ هفته ۳۷٪ باعث کاهش درد مفصل می شود. اما این محصول به نظر نمی رسد که سفتی مفصلی را کاهش دهد یا عملکرد مفصل را بهبود بخشد.

• سرعت بخشیدن زایمان. شواهد اولیه نشان می دهد که حمام کردن در آب حاوی روغن زنجبیل طول مدت زایمان را کوتاه نمی کند.

• سردرد میگرنی. بعضی از گزارش ها نشان می دهد که مصرف ترکیبی از زنجبیل و گل مینا ممکن است مدت زمان و شدت درد میگرن را کاهش دهد. با این حال، مشخص نیست که آیا اثرات مربوط به زنجبیل، گل مینا یا سایر مواد تشکیل دهنده است.

• درد عضلانی پس از ورزش. شواهد متناقض وجود دارد که آیا زنجبیل به درد عضلات ناشی از ورزش کمک می کند. برخی تحقیقات مزایا را نشان می دهند، در حالی که تحقیقات دیگر هیچ مزیتی را نشان نمی دهند.

• بازیابی بعد از جراحی. شواهد نشان می دهد که استنشاق و استعمال ترکیبی از روغن اسطوخدوس و زنجبیل به پوست قبل از عمل جراحی باعث کاهش پریشانی در کودکان پس از جراحی نمی شود.

• آرتریت روماتوئید (RA). بعضی شواهد اولیه وجود دارد که ممکن است زنجبیل برای کاهش درد مفاصل در افراد مبتلا به RA مفید باشد.

• مشکل بلع. شواهد نشان می دهد که اسپری کردن یک محصول حاوی زنجبیل و ریشه شقایق پیچ (Tongyan) به پشت گلو، مشکلات شدید بلعیدن در قربانیان سکته را بهبود می بخشد. با این حال، در افرادی که مشکلات بلع کمتری دارند، مفید نیست.

• کاهش وزن. تحقیقات نشان می دهد که مصرف یک مکمل حاوی زنجبیل، ریوند چینی، گون، مریم گلی قرمز، زردچوبه و گالیک اسید (شماره ۱۰) روزانه به مدت ۸ هفته باعث کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن، نمی شود. اما تحقیقات دیگر نشان می دهد که مصرف مکمل ترکیبی (Prograde Metabolism) حاوی زنجبیل و سایر مواد تشکیل دهنده دو بار در روز به مدت ۸ هفته باعث کاهش وزن بدن، میزان چربی، دور کمر و دور باسن می شود. اما مشخص نیست که آیا کاهش وزن مربوط به زنجبیل می باشد.

مدارک بیشتری نیاز است تا بتوان این گیاه را برای موارد استفاده‌ی زیر موثر شمرد:

• بی اشتهایی 
• طاسی 
• عفونت باکتری روده (وبا)
• خون ریزی. 
• دندان درد
• توقف مصرف داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
• از دست دادن اشتها
• سرماخوردگی 
• آنفولانزا
• سایر مشکلات

عوارض جانبی

زنجبیل زمانی که به صورت خوراکی و به درستی مصرف شود، احتمالا بی خطراست. بعضی از افراد می توانند عوارض جانبی خفیفی از قبیل سوزش سر دل، اسهال و ناراحتی معده را داشته باشند. برخی از زنان خونریزی زیاد قاعدگی هنگام مصرف آن را گزارش داده اند.

زمانی که به پوست به طور مناسب، در کوتاه مدت اعمال می شود، امکان دارد بی خطرباشد. ممکن است موجب تحریک پوست در برخی افراد شود.

توصیه های خاص و هشدارهای مصرف:

• بارداری: زمانی که به صورت خوراکی برای مصارف دارویی در دوران بارداری مصرف شود، امکان دارد بی خطرباشد. اما استفاده از زنجبیل در دوران بارداری بحث بر انگیز است. نگرانی وجود دارد که ممکن است بر هورمون های جنسی جنین تاثیر بگذارد. همچنین یک گزارش از سقط جنین غیر عمدی در هفته ۱۲ بارداری در یک زن که برای بیماری صبحگاهی زنجبیل مصرف می کرد، وجود دارد. با این حال، مطالعات در زنان باردار نشان می دهد که زنجبیل را می توان به راحتی برای بیماری صبحگاهی بدون آسیب رساندن به جنین استفاده کرد. خطر ابتلا به ناهنجاری های عمده در نوزادان زنانی که این گیاه را مصرف میکنند از میزان معمول ۱ تا ۳ درصد بیشتر نیست. به نظر نمی رسد خطر ابتلا به زایمان زود رس یا وزن کم هنگام تولد افزایش پیدا کند. برخی از نگرانی ها وجود دارد که زنجبیل خطر ابتلا به خونریزی را افزایش می دهد، بنابراین برخی کارشناسان مصرف آن را نزدیک به تاریخ زایمان توصیه نمی کنند. مانند هر دارویی که در دوران بارداری داده می شود، توجه به مزایا در برابر خطرات آن مهم است. قبل از استفاده از آن در دوران بارداری، با پزشک خود صحبت کنید.

• شیردهی: اطالعات کافی قابل اعتماد در مورد بی خطر بودن مصرف زنجبیل در دوران شیردهی، وجود ندارد. برای بی خطر ماندن از مصرف آن اجتناب کنید.

• اختلالات خونریزی: مصرف آن ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.

• دیابت: زنجبیل ممکن است سطح انسولین را افزایش و یا قند خونتان را کاهش دهد. در نتیجه، ممکن است نیاز باشد داروهای دیابتی شما توسط پزشک تنظیم شود.

• مشکلات قلب: دوزهای بالای زنجبیل ممکن است برخی از مشکلات قلبی را بدتر کند.

تداخلات حد متوسط، در صورت مصرف همزمان هوشیار باشید:

• داروهایی که لخته شدن خون را کاهش می دهند (داروهای ضد انعقاد / ضد پلاکت): 

این گیاه ممکن است لخته شدن خون را کاهش دهد. مصرف همزمان آن با داروهایی که همچنین سبب کاهش ایجاد لخته میشوند، ممکن است باعث کبودی و خونریزی شود.

• فنپروکومون

فنپروکومون در اروپا برای کاهش دادن لخته خون استفاده می شود. زنجبیل همچنین می تواند لخته شدن خون را کند کند. مصرف آن همراه با فنپروکومون ممکن است خطر کبودی و خونریزی را افزایش دهد. اطمینان حاصل کنید که خون خود به طور منظم بررسی می شود. ممکن است نیاز به تغییر دوز فنپروکومون باشد.

• وارفارین (کومادین)

وارفارین برای کاهش دادن لخته خون استفاده می شود. زنجبیل همچنین می تواند لخته شدن خون را کند کند. مصرف آن همراه با وارفارین ممکن است خطر کبودی و خونریزی را افزایش دهد. اطمینان حاصل کنید که خون خود به طور منظم بررسی می شود. ممکن است نیاز به تغییر دوز وارفارین باشد.

تداخلات جزیی، در صورت مصرف همزمان مراقب باشید:

• داروهای ضد دیابت

زنجبیل ممکن است قند خون را کاهش دهد. داروهای دیابت همچنین برای کاهش قند خون استفاده می شود. در مصرف همزمان آن با داروهای دیابت ممکن است میزان قند خون شما خیلی کاهش پیدا کند. قند خون خود را دقیقا کنترل کنید. ممکن است دوز داروهای دیابتی شما نیاز به تغییر داشته باشد.

• داروهای پر فشاری خون (مسدود کننده های کانال کلسیم) 

این گیاه ممکن است فشار خون را کاهش دهد به نحوی که شبیه برخی داروهای پر فشاری خون و بیماری قلبی است. مصرف همزمان آن با این داروها ممکن است سبب افت شدید فشار خون شما یا ضربان نامنظم قلب شود.