پنجه گربه

پنجه گربه یک گیاه است. دو گونه رایج آن به نام Uncaria tomentosa و Uncaria guianensis جهت تهیه دارو استفاده می شود. گونه اول، رایج ترین گونه مورد استفاده در آمریکا و گونه دوم در اروپا رایج می‌باشد. از ریشه و ساقه آن جهت تهیه دارو استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که پنجه گربه را با پای گربه اشتباه نگیرید. 

پنجه گربه جهت مشکلات گوارشی زیر استفاده می‌شود: 

درد و تورم (دایورتیکولیت)، التهاب روده بزرگ (کولیت)، التهاب جدار داخلی شکم، زخم گوارشی، هموروئید، سندروم روده نشت کننده.

پنجه گربه جهت عفونت های ویروسی مثل عفونت‌های زیر استفاده می‌شود: 

زونا، تب خال، سندروم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز

پنجه گربه در موارد زیر نیز استفاده می‌شود: 

سندروم خستگی مزمن، ترمیم زخم، عفونت انگلی. الزایمر، آسم، تب یونجه، سرطان (بخصوص سرطان مجاری ادراری)، نوع خاصی از سرطان مغز (گلیوبلاستوما)، گونوره، اسهال خونی، ضد بارداری، درد استخوانی، پاک کردن کلیه‌ها

چگونه کار می‌کند؟

پنجه گربه حاوی مواد شیمایی می‌باشد که ممکن است موجب تقویت سیستم ایمنی، کشتن سلول‌های سرطانی و مبارزه با ویروس‌ها شود. 

پنجه گربه ممکن است در موارد زیر موثر باشد:

کاهش درد التهاب مفاصل و استخوان: مصرف خوارکی عصاره پنجه گربه ( گونه Uncaria guianensis) درد زانو را به علت انجام فعالیت فیزیکی یک هفته بعد از شروع درمان کاهش می‌دهد. اما این گیاه تاثیری در کاهش درد زانو در حالت استراحت و یا کاهش تورم آن ندارد. مصرف یک فرآورده مخصوص (reparagen) حاوی پنجه گربه (vincaria) و گیاه ماکا (RNI 249) احساس درد و سفتی را در افراد ابتلا به این بیماری کم می‌کند، همچنین باعث بهبود کارایی مفاصل می‌شود و نیاز به مصرف داروهای نجات دهنده و گلوکوز آمین را کاهش می‌دهد. 

بهبود علایم روماتیسم مفصلی: مصرف پنجه گربه به همراه داروهای رایج روماتیسم مفصلی موجب بهبود علایم روماتیسم مفصلی می‌شود. مصرف یک فرآورده از عصاره پنجه گربه (گونه Uncaria tomentosa) که حاوی مواد شیمیایی به نام آلکالوئید های اکسیندول ۵ حلقه‌ای و فاقد الکالوئید‌های اکسیندول ۴ حلقه‌ای می‌باشد، علایم روماتیسم مفصلی را تا حدودی بهبود می‌بخشد. مصرف خوراکی آن به همراه سولفاسالازین و هیدروکسی کلروکین به مدت ۲۴ ساعت درد و تورم مفاصل را کاهش می‌دهد. 

شواهد کافی جهت مصرف پنجه گربه در موارد زیر موجود نیست و نیاز به مدارک بیشتری جهت اثبات اثربخشی آن در این موارد می‌باشد: 

زگیل تناسلی: تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که مصرف مکمل حاوی سرخارگل، آندروگرافیس، گریپ فوروت، پاپایا، پادارگو و پنجه گربه ۳ بار در روز و به مدت ۱ ماه احتمال عود زگیل تناسلی را پس از جراحی کاهش می‌دهد. 

سایر مواردی که نیاز به مدارک بیشتری جهت اثبات اثربخشی دارند: 

• زخم معده و روده
• التهاب مجاری گوارشی شامل کولیت و دیورتیکولیت
• هموروئید
• انگل
• سندروم روده نشت کننده
• زونا
• سندروم خستگی مزمن
• آبله مرغان
• تبخال دهان یا تناسلی
• ویروس نقص ایمنی انسانی 
• زخم
• التهاب مفاصل
• آسم
• تب یونجه
• سرطان
• گلیوبلاستوما
• ضد بارداری
• درد استخوانی
• گونوره

مصرف خوراکی پنجه گربه  برای کوتاه مدت در عمده افراد ممکن است بی خطر باشد. البته ممکن است موجب سردرد، سرگیجه و تهوع در برخی از افراد شود. 

توصیه‌ها و هشدارهای مخصوص: 

بارداری و شیردهی: مصرف پنجه گربه در دوران بارداری ممکن است خطرناک باشد. اطلاعات کافی در خصوص ایمنی مصرف این گیاه در دوران شیردهی وجود ندارد. در دوران بارداری و شیردهی از مصرف پنجه گربه اجتناب کنید. 

بیماری خود ایمنی: پنجه گربه سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. این اثر می‌تواند علایم بیماری‌های خودایمنی را افزایش دهد. در صورت ابتلا به یکی از بیماری های خود ایمنی (مثل ام اس یا لوپوس)، بهتر است از مصرف پنجه گربه بدون مشورت با پزشک و داروساز خود اجتناب کنید. 

اختلالات خون ریزی دهنده: پنجه گربه سرعت انعقاد خون را کم می‌کند. مصرف پنجه گربه در افراد مبتلا به اختلالات خون ریزی دهنده ممکن است سبب افزایش خطر خون‌ریزی و کبودی شود. 

پایین بودن فشار خون: شواهدی مبنی بر اثر پنجه گربه در کاهش فشار خون وجود دارد. بنابرین در صورت پایین بودن فشار خون، مصرف پنجه گربه ممکن است سبب افت شدید فشار خون شود. 

لوکمی: پنجه گربه ممکن است سبب بدتر شدن لوکمی شود. در صورت ابتلا به لوکمی از مصرف آن اجتناب کنید. 

جراحی: 

تداخلات حد متوسط: در خصوص این دسته از ترکیبات دارویی هوشیار باشید: 

داروهای متابولیزه شونده توسط سیتوکروم CYP3A4: برخی از داروها توسط کبد شکسته و متابولیزه می‌شوند. مصرف پنجه گربه به همراه داروهایی که توسط کبد متابولیزه می‌شوند، می تواند سبب افزایش اثرات و عوارض جانبی این داروها شود. قبل از مصرف پنجه گربه با پزشک یا داروساز خود در صورت مصرف هر یک از این داروها مشورت کنید. 

برخی از این داروها شامل موارد زیر می‌باشند: 

لوواستاتین، کتوکونازول، ایتراکونازول، فکسوفنادین، تریازولام، ...

داروهای کاهنده فشار خون: پنجه گربه ممکن است سبب کاهش فشار خون شود. مصرف پنجه گربه به همراه داروهای کاهنده فشار خون ممکن است سبب افت شدید فشار خون شود. 

برخی از داروهای کاهنده فشار خون شامل موارد زیر می‌باشند: 

کپتوپریل، انالاپریل، لوزارتان، والزارتان، دیلتیازم، آملودیپین، هیدروکلروتیازید، فورزوماید،...

داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی: پنجه گربه سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. با تقویت سیستم ایمنی توسط پنجه گربه، ممکن است اثربخشی داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی کاهش یابد. 

برخی از داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی شامل موارد زیر می‌باشند: 

آزاتیوپرین، باسیلیکسیمب، سیکلوسپورین، داکلیزومب، مورومونب، مایکوفنولیت، تکرولیموس، سیرولیموس، پردنیزون، کورتیکواستروئیدها