جلبک های سبز -آبی

جلبک های سبز-آبی شامل تعداد زیاد و متنوعی از ارگانیسم هایی می شود که شباهت به گیاهان دارند و برخی در آب های شور و عمده آنها در دریاچه ها رشد می کنند.

فراورده های این جلبک ها برای مصارف مختلفی استفاده می شوند، اما هنوز اطلاعات علمی کافی و مطمین در مورد موثر بودن و یا نبودن آنها وجود ندارد.  

جلبک های سبز-آبی منبع پروتئین، ویتامین های گروه ب و آهن هستند.

از این ها برای کاهش وزن، بیش فعالی، تب یونجه، دیابت، استرس، خستگی ، اضطراب، افسردگی، علایم قبل از قاعدگی و مسایل دیگر مربوط به سلامت زنان.

برخی از افراد از آن برای درمان پیشگیری کننده سرطان دهان ، تقویت سیستم ایمنی، بهبود حافظه، افزایش انرژی و متابولیسم، کاهش سطح کلسترول، پیشگیری از بیماری های قلبی، بهبود زخم و بهبود هضم و سلامت دستگاه گوارش استفاده می کنند. 

این جلبک ها معمولا در آبهای مناطق استوایی و شبه استوایی که حاوی مقدار زیادی نمک هستند یا در دریاچه های بزرگ رشد می کنند. رنگ طبیعی آنها باعث تغییر رنگ آب به سبز تیره می شود. ارتفاع، دما، و در معرض خورشید بودن به صورت چشم گیری بر نوع و ترکیبات این جلبک ها موثر است.

برخی از این جلبک ها در شرایط کنترل شده و برخی دیگر به صورت طبیعی رشد میکنند که در این گروه احتمال آلودگی میکروبی ، ایجاد سمیت برای کبد( میکروسیستین) که توسط باکتری خاصی ایجاد می شود و فلزات سنگین وجود دارد؛ در نتیجه از فراورده هایی استفاده کنید که در از نظر آلودگی مورد تست  بررسی قرار گرفته اند.

شاید ما فکر کنید که این جلبک ها منبع مناسبی از پروتئین ها هستند، اما در واقعیت پروتئین موجود در این جلبک ها  بیشتر گوشت یا شیر نیست اما قیمت آن 30 برابر بیشتر از 1 گرم از آن هاست.

چگونه عمل می کند؟

جلبک های سبز-آبی سرشار از پروتئین، آهن و سایر املاحی هستند که به صورت وراکی جذب می شوند. بررسی های زیادی در مورد تاثیر این جلبک ها بر روی سیستم ایمنی بدن ، تورم( التهاب) و عفونت های ویروسی  انجام شده است.

اطلاعات ناکافی برای:

• حساسیت های فصلی( تب یونجه):

تحققیات اولیه نشان می دهد مه مصرف روزانه 2 گرم از این جلبک ها برای 6 ماه ممکن است باعث بهبود علایم آلرژی در بزرگسالان شود.

• مقاومت به انسولین به دلیل داروهای درمان HIV:

مصرف روزانه 19 گرم از این جلبک ها برای 2 ماه باعث افزایش حساسیت به انسولین در این بیماران می شود.

• مسمومیت با آرسنیک:

مطالعات اولیه حاکی از آن است که مصرف روزانه 2 بار 240 میلی گرم جبک های سبز-آبی و 2 میلی گرم زینک برای 16 هفته باعث کاهش سطح آرسنیک موجود در خون و تاثیرات آرسینک بر روی پوست در افرادی که سطح آرسنیک در آب آشامیدنی آنها بالاست می شود.

• بیش فعالی:

مطالعات نشان می دهد که حل کردن 3 میلی لیتر از فراورده ای که حاوی جلبک های سبز-آبی، گل صد تومانی، ashwagandha، آب قاشقی، باکوپا و بادرنجبویه(Nurture and Clarity, Tree of Healing-LD, Israel) در 50-60 میلی لیتر آب و مصرف 3 بار در روز برای 4 ماه باعث بهبود بیش فعالی در کودکان 6 تا 12 سال  که درمان دیگری دریافت نکرده اند می شود.

• تیک یا برهم زدن پلک ها(blepharospasm or Meige syndrome):

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف فراورده خاصی از این جلبک ها(Super Blue-Green Algae, Cell Tech, Klamath Falls, OR) با دوز 1500 میلی گرم برای 6 ماه باعث کاهش انقباضات پلک در این بیماران نمی شود.

• دیابت:

در مطالعه ای نشان داده شده که در بیاران مبتلا به دیابت نوع دوم که 1 گرم از فراورده خاصی ازجلبک های سبز-آبی(Multinal, New Ambadi Estate Pvt. Ltd., Madras, India )را2 بار در روز برای 2 ماه استفاده ی کنند باعث کاهش سطح قند خون در این افراد می شود.

• عملکرد ورزشی:

مطالعات اولیه نشان می دهد که آقایانی که مرتبا آهسته می دوند قادر به دویدن سریع  برای مدت طولانی تری هستند قبل از خسته شدن زمانی که 3بار در روز، 2 گرم از جلبک های سبز-آبی برای 4 هفته استفاده می کنند.

•   هپاتیت سی:

مطالعات در مورد تاثیر این جلبک ها در بیماران مبتلا به هپاتیت سی مزمن متناقض است. در مطالعه ای نشان داده شده که مصرف  3 بار در روز،  500 میلی گرم جلبک اسپیرولینا برای 6 ماه بهبودی قابل توجه ای در کارکرد کبد در مقایسه با شیر تیغک در بیماران مبتلا به هپاتیت سی که هنوز  درمان نشده اند یا به هیچ درمانی پاسخ نداده اند شده است. درحالی که مطالعه دیگری نشان می دهد که مصرف این جلبک ها برای 1 ماه باعث بدتر شدن عملکرد کبد در بیماران مبتلا به هپاتیت بی یا سی شده است.

•  HIV/AIDS:

مطالعات در مورد اثرات جلبک های سبز-آبی بر روی این بیماران متناقض است. در برخی مطالعات آمده است که مصرف خوراکی روزانه 5 گرم از این جلبک ها برای 3 ماه باعث کاهش احتمال وقوع عفونت، مشکلات معده و گوارشی، احساس خستگی و مشکلات تنفس در بیمارانHIV/AIDS می شود. هر چند مصرف جلبک های سبز-آبی باعث بهبود در تعداد سلول هایCD4  و کاهش تکثیر ویروس HIV نمی شود.

•  بالا بودن کلسترول:

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف این جلبک ها باعث کاهش مقدار کلسترول در افراد سالم و یا افرادی که کمی کلسترول آنها بالاست می شود؛ هرچند یافته های تحقیقاتی در این موارد به گونه باهم در تناقض هستند. در برخی مطالعات نشان داده شده که مصرف جلبک های سبز-آبی فقط باعث کاهش لیپوپروتئین( LDL "بد")کلسترول می شود، اما در مطالعات دیگر نشان داده شده که علاوه بر کاهشLDL باعث کاهش کلی کلسترول و افزایش لیپوپروتئین(HDL" خوب") کلسترول می شود.

• پرفشاری خون:

بررسی های اولیه حاکی از آن است که مصرف خوراکی روزانه 4.5 گرم از این جلبک ها برای 6 هفته باعث کاهش فشار خون در برخی از افراد با فشارخون بالا می شود.

• خستگی طولانی مدت:

مطالعات اولیه نشان می دهد که مصرف وراکی 1 گرم از جلبک های سبز-آبی 3 بار در روز برای 5 هفته در بزرگسالان باعث بهبود خستگی و بی حالی در افرادی که از خستگی گلایه می کنند نمی شود.

• سو تغذیه:

مطالعات اولیه بر روی این جلبک ها به همراه سایر درمان هایی که برای سوتغذیه در نوزادان و کودکان صورت گرفته است نتایج متناقضی دارد.

درکودکان کم خوراکی که اسپیرولینا به همراه ارزن، سویا و بادام زمینی برای 8 هفته مصرف شده بود افزایش وزن دیده شده است؛ اما در مطالعه دیگری که بر روی کودکان زیر 3 سالی که روزانه 5 گرم از این جلبک ها را برای 3 ماه مصرف کرده بودند انجام شد افزایش وزنی نسبت به کودکانی که درمان های کلی برای بهبود تغذیه دریافت کرده بودند دیده نشد.

• علایم یائسگی:

تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف روزانه 1.6 گرم جلبک های سبز –آبی برای 8 هفته باعث کاهش اضطراب و افسردگی در خانم هایی که در دوران یائسگی هستند می شود؛ اما هنوز شواهدی مبنی بر بهبود سایر علایم یائسگی مانند گرگرفتگی و... مشاهده نشده است.

• چاقی:

تحقیقات بر روی تاثیر این جلبک ها در افرادی که وزن زیادی دارند متناقض است. در یکی از تحقیقات اولیه نشان داده شده است که مصرف فراورده خاصی از این جلبک ها(Multinal, New Ambadi Estate Pvt. Ltd.) با دوز خوراکی 2 تا 4بار در روز هر بار 1 گرم برای 3 ماه کمی باعث بهبود پروسه کاهش وزن در افراد چاق شده است ؛ اما در مطالع دیگری نشان داده شده که مصرف روزانه 2.8 گرم اسپیرولینا 3 بار در روز و برای 4 هفته باعث بهبود پروسه کاهش وزن در افراد چاقی که کالری رژیم غذایی آنها کاهش یافته بود، نشده است.

•  زخم های دهانی پیش سرطانی(لوکوپلاکیا دهانی):

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف روزانه 1 گرم اسپیرولینا برای 12 ماه باعث کاهش لوکوپلاکیا در افرادی که توتون را می جوند می شود.

• بیماری لثه( التهاب پریودنت):

مطالعات ائلیه حاکی از آن است که تزریق ژلی که حاوی جلبک سبز-آبی باشد در لثه این بیماران باعث بهبود سلامت لثه می شد.

• اضطراب
• منشا پروتئین، ویتامین ای گروه"ب" و آهن در رژیم غذایی
• تقویت سیستم ایمنی
• علایم قبل از قاعدگی
• افسردگی
• هضم
• بیماری های قلبی
• حافظه
• بهبود زخم و... مدارک بیشتری نیاز است تا بتوان جلبک های سبز- آبی را برای موارد استفاده ی ذکر شده موثر شمرد.

برای بیشتر افراد فراورده هایی از جلبک های سبز- آبی که فاقد آلودگی هایی مانند میکروسیستین که باعث آسیب به کبد می شود و یا فلزات سنگین و باکتری های خطرناک هستند امکان دارد بی خطر باشند . اما فراورده هایی که حاوی آلودگی هستند احتمالا خطرناک هستند به خصوص برای کودکان، زیرا آنها نسبت به بزرگسالان حساس ترند.

فراورده های آلوده می توانند باعث آسیب به کبد، معده درد، تهو و استفراغ، خستگی، عطش، ضربان بالای قلب، شوک و مرگ شوند ؛ در نتیجه هرگز از فراورده های جلبک های سبز-آبی که از لحاظ آلودگی به خصوص میکروسیستین تست نشده اند استفاده نکنید. 

توصیه های خاص و هشدارهای مصرف:

بارداری و شیردهی:

هنوز اطلاعات کافی در مورد مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی در دسترس نیست پس بهتر است جانب احتیاط را در نظر بگیرید و از مصرف آن بپرهیزید.

بیماری های خود ایمنی (ام اس(MS "multiple sclrosis)، لوپوس سیستمیک، روماتیسم،پمفیگوس ولگاریس و...:

مصرف این جلبک ها باعث تقویت سیستم ایمنی می شوند، در نتیجه در این بیماران باعث افزایش علایم بیماری شان می شود.

اگر به هر یک از بیماری های خور ایمنی مبتلا هستید بهتر است از مصرف فراورده های جلبک سبز- آبی بپرهیزیدو

فنیل کتونوریا:

اسپیرولینا از انواع جلبک های سبز-آبی ست که حاوی "فنیل آلانین" است که ممکن است باعث بدتر شدن بیماری فنیل کتونوریا شود.

اگر مبتلا به این بیماری هستید بهتر است از مصرف فراورده هایی که حاوی اسپیرولینا هستند بپرهیزید.

تداخلات حد واسط( در صورت مصرف هم زمان هوشیار باشید):

• داروهایی که باعث تضعیف سیستم ایمنی می شود:

این جلبک ها ممکن است باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند که در نتیجه باعث کاهش اثر بخشی این داروها می شوند.

نمونه هایی از داروهایی که باعث سرکوب سیستم ایمنی بدن می شوند:

• (azathioprine (Imuran
• (basiliximab (Simulect
• (cyclosporine (Neoral, Sandimmune
• (daclizumab (Zenapax
• muromonab-CD3 (OKT3, Orthoclone OKT3) mycophenolate (CellCept
• (tacrolimus (FK506, Prograf 
• (sirolimus (Rapamune 
• (prednisone (Deltasone, Orasone
• (corticosteroids (glucocorticoids و....