گزنه دوپایه

گزنه دوپایه گیاهی است که مردم ریشه و بخش بالایی آن را به عنوان دارو استفاده می کنند.

گزنه برای بسیاری مشکلات استفاده می شود ولی تاکنون شواهد علمی برای اندازه گیری اثربخشی آن وجود نداشته است.

ریشه ی گزنه برای مشکلات ادراری مربوط به بزرگی پروستات  مورد استفاده قرار می گیرد.این مشکلات شامل شب ادراری،تکرر ادرار، سوزش ادرار،عدم توانایی در ادرار و مثانه تحریک پذیر

ریشه ی گزنه هم چنین برای بیماری مزمن مفاصل،به عنوان دیورتیک و به عنوان قابض کاربرد دارد.

قسمت های هوایی گزنه همزمان با مقدار زیادی مایعات که به آن درمان آبیاری  گفته می شود برای عفونت های مجاری ادراری ،التهاب مجاری ادراری و سنگ کلیه مورد  استفاده قرار می گیرد.این قسمت ها هم چنین برای آلرژی ،تب یونجه و آرتروز مصرف می شود.

برخی مردم قسمت های هوایی گزنه را برای خونریزی داخلی شامل خونریزی ادراری ،خونریزی بینی و خونریزی روده استفاده می کنند.

قسمت های هوایی هم چنین برای آنمی،گردش خون ضعیف و بزرگی طحال،دیابت و دیگر مشکلات هورمونی،اسید معده،اسهال و اسهال خونی ،آسم ،احتقان ریه،راش و اگزما،سرطان،جلوگیری از علائم پیری،تصفیه خون،معالجه جراحت و  به عنوان نیروبخش عمومی  مورد استفاده قرار می گیرد.

بخش های هوایی گزنه برای مواردی چون درد ماهیچه ،فرق سر چرب،موی چرب و ریزش مو به صورت مستقیم روی پوست قرار می گیرد.

در غذا  برگ های جوان گزنه به عنوان سبزی پخته شده خورده می شوند.

در صنعت عصاره ی گزنه به عنوان جزء ترکیبی در محصولات پوست و مو مورد استفاده قرار می گیرد.

برگ های گزنه تاریخچه ی مصرف طولانی دارند.در ابتدا به عنوان دیورتیک و ملین در یونان باستان استفاده می شد.

گزنه را با گزنه سای قرمز اشتباه نگیرید.

چگونه عمل می کند؟

گزنه حاوی اجزایی است که ممکن است التهاب را کاهش و خروج ادرار را افزایش دهد.

احتمالا موثر برای:

• آرتروز:شواهدی وجود دارد که نشان می دهد استفاده از گزنه به صورت خوراکی یا استفاده موضعی روی پوست ممکن است درد را در افرادی که آرتروز دارند کاهش دهد..تحقیقات نشان داده اند که استفاده از گزنه ممکن است نیاز به داروهایی که برای کاهش درد مورد استفاده قرار می گیرند را کاهش دهد.

شواهد ناکافی برای:

• تب یونجه:تحقیقات اخیر نشان داده اند که استفاده از گزنه هنگام بروز نشانه های ابتدایی  تب یونجه ممکن است کمک کند تا بهتر شود.
• هایپرپلازی خوش خیم پروستات: شواهد متضادی درباره ی اثربخشی گزنه به تنهایی یا همراه با دیگر اجزا ،برای بهبود علائم  هایپرپلازی خوش خیم پروستات وجود دارد.تحقیقات اخیر نشان می دهند که استفاده از 360 میلی گرم از گزنه به مدت 6-24 ماه علائم مجاری ادراری مرتبط به هایپرپلازی خوش خیم را بهبود می بخشد.

تعداد زیادی تحقیقات روی اثربخشی ترکیب محصولات حاوی گزنه ونخل اره ای کار می کنند.

یک محصول مشخص  حاوی عصاره مخصوص گزنه 120 میلی گرم به همراه عصاره مخصوص نخل اره ای 160 میلی گرم احتمالا به طور چشمگیری علائم مجاری ادراری مرتبط با هایپرپلازی را وقتی به مدت24-48 هفته ،2بار در روز مصرف شود،بهبود می بخشد.

این ترکیب در مقایسه با داروهای تجویزی برای علائم این بیماری ،ممکن است تحمل بیشتری داشته باشد.اگرچه مشخص نیست که فواید آن به دلیل گزنه است یا نخل اره ای یا هردو.

در سمت دیگر ترکیب دیگری حاوی 80میلی گرم عصاره ریشه گزنه ،106 میلی گرم عصاره ی لیپیدی نخل اره ای ،160 میلی گرم عصاره روغن دانه ی کدوتنبل ،33 میلی گرم عصاره بیوفلاونوئیدی لیمو و 190 واحد از ویتامین A وقتی 3بار در روز به مدت 6 ماه مصرف شود تاثیر چشمگیری در بهبود علائم ندارد.

• خونریزی:برخی تحقیقات اخیر  نشان می دهند که استفاده از محصول خاصی حاوی خولنجان،شیرین بیان،آویشن و گزنه وانگور عسگری معمولی روی پوست خونریزی را حین عمل کاهش داده اما مدت زمان آن را در عمل جراحی کاهش نمی دهد.

دیگر تحقیقات نشان می دهند که همین محصول خونریزی را بعد از عمل های دندانپزشکی کاهش می دهد.

• دیابت:تحقیقات اخیر نشان می دهند که استفاده از گزنه روزانه به مدت 8 هفته اثری روی کنترل سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت  که داروهای ضد دیابت مصرف می کنند،ندارد.
• ورم لثه:تحقیقات اخیر نشان داده اند که استفاده از دهانشویه حاوی پزنه ،سروکوهی و بومادران 2بار در روز به مدت 3 ماه پلاک یا خونریزی را در افراد مبتلا به ورم لثه کاهش نمی دهد.
• احتباس مایعات
• آنمی
• گردش خون ضعیف
• اسهال
• آسم
• سرطان
• درمان جراحت

شوهاد بیشتری مورد نیاز است تا از گزنه در موارد بالا استفاده شود.

گزنه وقتی به صورت خوراکی حداکثر تا 2سال مصرف شود یا وقتی روی پوست گذاشته شود احتمالا ایمن است.

اگرچه ممکن است باعث مشکلات شکمی و عرق کردن شود.لمس گزنه می تواند باعث سوزش دست شود.

ملاحظات و هشدارها:

• بارداری و شیردهی:گزنه احتمالا در طول بارداری خطرناک است. این گیاه ممکن است انقباضات رحمی را تحریک کرده و باعث سقط جنین شود.بهتر است اگر در دوران شیردهی هستید از مصرف آن خودداری کنید.

• دیابت:شواهدی وجود دارد که بخش های هوایی گزنه می تواند قند خون را پایین بیاورد.که ممکن است ریسک کاهش قند خون را در افرادی که تحت درمان دیابت هستند افزایش دهد.اگر مبتلا به دیابت هستید و از گیاه گزنه استفاده می کنید قند خونتان را به دقت مانیتور کنید.
• کم فشاری خون:بخش های هوایی گزنه ممکن است فشار خون را کاهش دهد.در تئوری گزنه ممکن است ریسک افت فشار خون را در افرادی که فشارخونشان پایین است افزایش دهد.اگر فشارخونتان پایین می باشد،قبل از مصرف گزنه با پزشکتان مشورت کنید.

• مشکلات کلیه:بخش های هوایی گزنه ممکن است جریان ادرار را افزایش دهد.اگر مشکلات کلیه ای دارید ،قبل از مصرف گزنه با پزشکتان مشورت کنید. 

تداخلات متوسط(هنگام استفاده همزمان هوشیار باشید):

• لیتیوم:گزنه ممکن است اثراتی مانند قرص های دیورتیک داشته باشد.استفاده از گزنه ممکن است دفع لیتیوم از بدن را کاهش دهد.که این اثر می تواند مدت زمان ماندن لیتیوم در بدن را افزایش داده و عوارض جانبی آن افزایش می یابد.قبل از استفاده از گزنه ،اگر لیتیوم مصرف می کنید با پزشکتان مشورت کنید.
• داروهای ضددیابت:بخش های هوایی گزنه ممکن است قندخون را کاهش دهد.داروهای دیابت همچنین قند خون را کاهش می دهد.استفاده همزمان گزنه با داروهای ضد دیابت ممکن است قند خون شما را بیش از حد پایین بیاورد.قندخونتان را به دقت مانیتور کنید ،ممکن است دوز داروهایتان نیاز به تغییر داشته باشد.

**برخی داروهای مربوط به دیابت شامل:گلیمپرید،گلی بورید،انسولین،پیوگلیتازون،روزیگلیتازون،کلروپروپامین،گلیپیزید،تولبوتامید و...

• داروهایی برای فشارخون بالا:بخش های هوایی گزنه فشارخون را کاهش می دهد.استفاده از گزنه همزمان با داروهای ضدفشارخون ممکن است باعث شود فشارخون شما بیش از اندازه پایین بیاید.

**برخی داروهای ضدفشارخون:

کپتوپریل،انالوپریل،لوزارتان،والزارتان،دیلتیازام،آملودیپین،هیدروکلروتیازید،فروزماید و...

• داروهای خواب آور : استفاده از مقدار زیادی از پزنه ممکن است باعث خواب و گیجی شود.داروهایی که باعث خواب می شوند را داروهای خواب آور می گویند ،استفاده همزمان داروهای خواب آور با گزنه ممکن است یاعث احساس خواب آلودگی بیش از حد شود.

برخی داروهای خواب آور شامل:کلونازپام،لورازپام،فنوباربیتال،زولپیدم و...

• وارفارین:بخش های هوایی گزنه حاوی مقدار زیادی ویتامین K می باشد.این ویتامین در بدن به لخته شدن خون کمک می کند.وارفارین برای کم کردن سرعت لخته شدن خون استفاده می شود.گزنه ممکن است اثربخشی داروی وارفارین را کاهش دهد.مطمئن شوید که آزمایش خون می دهید ممکن است دوز وارفارین شما نیاز به تغییر داشته باشد.