15 نکته غذایی در شروع شیمی درمانی
15 نکته غذایی در شروع شیمی درمانی

سرطان و آنکولوژی

بازدید : 5779

وقتی بیماری تحت شیمی درمانی داریم، بزرگ ترین دغدغه مان سلامت جسمی و روحی او در طی مراحل درمان است. اما باید به این نکته توجه کنید که رژیم غذایی مناسب نقش به سزایی در تقویت قوای فرد بیمار خواهد داشت؛ چرا که علاوه بر اینکه خود سرطان بر سیستم گوارش انسان تاثیر می گذارد، شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز تاثیرات مخربی بر گوارش دارند. در اینجا به 15 نکته غذایی، که بیماران تحت شیمی درمانی باید به آنها توجه کنند اشاره خواهیم کرد: 

  1. طعم غذا: شیمی درمانی می تواند جوانه های چشایی را تحت تاثیر قرار دهد و سبب ایجاد طعم ناخوشایند یا فلزی در دهان گردد. آب و گوشت مهم ترین غذاهایی هستند که در دهان بیمار تحت شیمی درمانی، بی مزه یا بد مزه می شوند. به همین علت توصیه می شود که به جای نوشیدن آب، از آب طعم دار استفاده کنید، یا یک برش لیمو را روی سطح آب قرار دهید. به جای گوشت بی مزه یا بدمزه نیز بیمار می تواند سایر منابع طعم دار پروتئینی مانند سفیده ی تخم مرغ و ماهی استفاده کند.
  2. کنترل یبوست: بعضی افراد ممکن است در حین شیمی درمانی دچار یبوست شوند. بیمار باید به اندازه ی کافی مایعات مصرف کند. ضمنا وجود فیبر در رژیم غذایی ضروری است. اگر بیمار عادت به مصرف فیبر ندارد، می توان فیبر رژیم غذایی را کم کم بیشتر کرد. پیاده روی ملایم (20 دقیقه در روز) نیز می تواند در تحریک حرکات روده موثر باشد.
  3. حتما بخوانید یک تک تست خون، با قابلیت پایش هشت نوع سرطان

  4. جلوگیری از افزایش وزن: برخی بیماران در حین شیمی درمانی دچار افزایش وزن می شوند. باید با استفاده از سبزیجات، وعده های کم چربی و میان وعده های سبک از افزایش وزن بیماران جلوگیری کرد.
  5. بهبود اشتها: بسیاری از بیماران تحت شیمی درمانی از کاهش اشتها رنج می برند. کربوهیدرات ها به دلیل هضم ساده در این موارد گزینه های خوبی هستند. میان وعده هایی مانند غلات گرم، نان تست و کره ی بادام زمینی و نان پیتا گزینه های مناسبی هستند.
  6. کنترل اسهال: اگر بیمار به اسهال مبتلا می شود، باید از غذاهای چرب و سرخ شده، کافئین، نوشیدنی های شیرین، آب میوه های شیرین، سالادهای سبز، مواد خام، شکر و الکل اجتناب کند. غذاهایی مانند میوه های بدون پوست، پوره ی غلات، سیب زمینی و کدو گزینه های مناسبی هستند.
  7.  ثبت تغییرات و عادات غذایی: آن چه بیمار مصرف می کند و علائمی که پس از هر غذا نشان می دهد باید ثبت شوند. این کار سبب می شود تا بیمار نسبت به غذاهایی که در وی سبب اسهال، یبوست یا تهوع می شوند آگاهی پیدا کند.
  8. کنترل ناراحتی های دهانی: برخی شیمی درمانی ها سبب زخم ها و ناراحتی های دهانی می  شوند. بیمار در این موارد باید از غذاهای ادویه دار، الکل و غذاها و نوشیدنی های داغ پرهیز کند. دهان بیمار به واسطه ی نوشیدن مایعات مناسب باید همیشه مرطوب بماند. غرغره ی آب نمک بعد از غذا نیز می تواند راهکار مفیدی باشد.
  9. نوشیدن آب به اندازه ی کافی: تهوع و استفراغ در کنار کاهش نوشیدن مایعات می تواند سبب دهیدراته شدن بیماران گردد. دهیدراته شدن با عوارضی مانند خشکی دهان، چشم های گود رفته، ادرار کم و غلیظ و خشکی چشم همراه است. نوشیدن آب و مایعات به اندازه ی کافی ضروری است.
  10. کنترل تهوع: نخوردن غذای گرم و داغ، جویدن تکه های زنجبیل و یا غرغره کردن چای زنجبیل و چای نعنا می تواند سبب تخفیف تهوع شود. غذاهای چرب یا غذاهای دارای رایحه ی قوی نیز می توانند سبب تحریک تهوع شوند و باید از آن ها اجتناب کرد.
  11. حجم کم غذا: خوردن غذاهای کم حجم سبب تحمل بهتر غذا توسط مریض می گردد. افزایش تعداد وعده ها و کاهش حجم آن ها برای بیماران تحت شیمی درمانی ضروری است.
  12. مراجعه به متخصص تغذیه: کنترل رژیم غذایی در حین شیمی درمانی با کسب مشورت از یک متخصص تغذیه راهبرد بسیار مناسبی برای بیماران می باشد.
  13. حتما بخوانید باکتری‌های موجود در بافت پستان در پیشگیری از سرطان پستان نقش دارند

  14. عدم مصرف الکل: مراقبت از کبد در حین شیمی درمانی بسیار ضروری است. مصرف الکل در حین شیمی درمانی سبب اعمال فشار بر روی کبد می شود. ضمنا الکل سبب تهوع نیز می تواند بشود.
  15. مکمل های غذایی: بسیاری از متخصصان تغذیه توصیه می کنند که در حین شیمی درمانی از مکمل ها، به دلیل احتمال نشان دادن تداخلات با داروها، استفاده نشود. استفاده از مکمل در حین شیمی درمانی تنها با نظر پزشک معالج مجاز است.
  16. محدود کردن چای سبز: چای سبز، و البته سایر انواع چای، به دلیل داشتن برخی مواد خاص، ممکن است با داروهای شیمی درمانی تداخل داشته باشند.
  17. اجتناب از غذاهای حاوی سویا: سویا به دلیل مواد آندروژنی، ممکن است برای برخی سرطان ها نامناسب باشد. مصرف مواد حاوی سویا تنها با نظر پزشک امکان پذیر است.

منبع: WebMD

دکتر محسن رنجبر
دکتر محسن رنجبر