دیکلوفناک

دیکلوفناک در دسته دارویی ضد التهاب غیر استروییدی قرار دارد و در اشکال دارویی کپسول، قرص، شیاف و محلول خوراکی موجود است. موارد مصرف هر یک به صورت زیر می باشد:

• کپسول دیکلوفناک: جهت تسکین دردهای خفیف تا متوسط.
• قرص های سریع رهش دیکلوفناک: جهت تسکین دردهای خفیف تا متوسط، دردهای قاعدگی، درمان حاد و مزمن روماتویید ارتريت و آرتروز.
•  قرص های آهسته رهش دیکلوفناک: درمان مزمن روماتویید ارتريت و آرتروز.
• محلول خوراکی دیکلوفناک: درمان حاد ميگرن
• شیاف دیکلوفناک: درمان علامتی روماتوييد ارتريت و آرتروز.

• قبل از مصرف دیکلوفناک، در صورت وجود حساسیت به آن، آسپرین، سایر NSAID ها (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب) و یا سایر آلرژی ها به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
  ( NSAID: داروی ضد التهاب غیر استروییدی )
   
• قبل از استفاده از این دارو، سوابق پزشکی خود را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید، به ویژه در مورد:

1. آسم (سابقه بدتر شدن تنفس پس از مصرف آسپرین یا سایر NSAID ها)  
2. خونریزی یا مشکلات لخته شدن  
3. پولیپ بینی
4. بیماری قلبی ( مانند حمله قلبی قبلی)  
5. فشار خون بالا  
6. بیماری کبدی  
7. مشکلات معده، روده و مری (مانند خونریزی، زخم، سوزش سر دل مکرر)  
8. سکته مغزی
    

• مشکلات کلیوی گاهی ممکن است با استفاده از داروهای NSAID از جمله دیکلوفناک رخ بدهد. احتمال بروز یا بدتر شدن این مشکلات در صورت موارد زیر بالا می رود:

1. کمبود آب بدن  
2. نارسایی قلبی 
3. بیماری کلیوی  
4. مصرف برخی از داروهای خاص
    

• برای جلوگیری از کم آبی، مایعات فراوان بنوشید و در صورت تغییر در میزان ادرار، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
   
• این دارو ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی یا تاری دید شود. الکل یا ماری جوانا می تواند این عوارض را بیشتر کند.


  
  رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا هر کاری را که نیاز به هوشیاری یا دید دقیق داشته باشد انجام ندهید؛ تا زمانی که بتوانید با هوشیاری کامل و دید دقیق کار را انجام دهید. 
  
  

مشروبات الکلی را محدود کنید و در صورت مصرف ماری جوانا با پزشک خود مشورت کنید.
   
• این دارو ممکن است شما را نسبت به نور آفتاب حساس تر کند.


  
  مدت زمانی که در آفتاب هستید را کاهش داده و زیرنور خورشید نمانید. در طول درمان با این دارو آفتاب نگیرید و برای برنز کردن پوست به سولاریوم نروید. هنگامی که خارج از منزل هستید حتما از ضد آفتاب استفاده کرده و لباس محافظ بپوشید.  


  
  در صورت آفتاب سوختگی یا تاول پوستی و قرمزی پوست، به پزشک خود اطلاع دهید.
   
• این دارو ممکن است باعث خونریزی معده شود. استفاده روزانه از الکل و دخانیات، به ویژه حین مصرف این دارو، ممکن است خطر ابتلا به خونریزی معده را افزایش دهد. مصرف الکل را محدود کرده و کشیدن سیگار را متوقف کنید. 
   
• افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، خصوصاً خونریزی معده و روده، مشکلات کلیه و بدتر شدن مشکلات قلبی حساس تر باشند.
   
• در دوران بارداری، این دارو فقط در مواقعی که به وضوح مورد نیاز باشد، باید استفاده شود. استفاده از آن در سه ماهه اول و آخر بارداری به دلیل آسیب احتمالی به جنین و اختلال در زایمان توصیه نمی شود.
   
• این دارو به شیر مادر منتقل می شود. با این حال هیچ گزارشی در مورد آسیب به نوزادان شیرخوار گزارش نشده است. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
   

عوارض مصرف دیکلوفناک

ممکن است علائم گیجی، عصبی شدن، حالت تهوع، استفراغ، خشکی دهان، سوزش قلب، یبوست، خونریزی دستگاه گوارش و زخم شدن با یا بدون درد اتفاق بیفتد.

در صورت وجود درد و گرفتگی شکم به صورت مداوم و وجود خون در مدفوع دارو قطع شود و به داروساز یا پزشک مراجعه شود.

در صورت وجود علائمی زیر به پزشک مراجعه نمایید:

• از جمله درد قفسه سینه
• تپش قلب
• تنگی نفس
• خونریزی
• خون در ادرار یا مدفوع یا دهان یا استفراغ
• خستگی غیرعادی
• راش پوستی یا خارش
• یرقان
• افزایش وزن
• عادی
• تورم اندام های انتهایی
• تغییر در بينايي
• صدای زنگ در گوش
   

• این دارو را به صورت خوراکی با یک لیوان کامل آب مصرف کنید؛ مگر این که پزشک دستور دیگری داده باشد.  
   
• حداقل ۱۰ دقیقه پس از مصرف این دارو دراز نکشید.
   
• اگر با این دارو ناراحتی معده را تجربه کردید، می توانید آن را با غذا، شیر یا همراه با داروی آنتی اسید مصرف کنید. با این وجود، ممکن است جذب دارو کندتر شده و تسکین درد به تأخیر بیفتد؛ به خصوص اگر این دارو را طبق برنامه منظم مصرف می کنید.
   
• دارو را به طور کامل بلع کنید.
   
• قرص را خرد و شکسته نکنید، همچنین آن را نجوید. انجام این کار می تواند پوشش مخصوص روی قرص را از بین ببرد و باعث افزایش عوارض جانبی شود.
   
• مقدار مصرف این دارو بستگی به شرایط پزشکی شما، پاسخ به درمان و سایر داروهای مصرفی شما دارد. حتماً پزشک و داروساز خود را در مورد کلیه داروهای مصرفی (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) در جریان بگذارید.
   
• برای به حداقل رساندن خطرات ناشی از عوارض جانبی (مانند خون ریزی معده)، دارو را با کمترین دوز موثر برای کمترین زمان ممکن استفاده کنید.
   
• دوز دارو را زیاد نکنید و بیشتر از مقدار تجویز شده آن را مصرف نکنید.
   
• در مورد بیماری های مزمن مانند آرتروز، آن را طبق دستور پزشک ادامه دهید. در مورد خطرات و فواید آن با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
   
• برای شرایط خاص (مانند آرتروز)، ممکن است تا ۲ هفته پس از مصرف منظم دارو، تأثیر کامل آن را ببینید.
   
• اگر این دارو را در صورت نیاز مصرف می کنید (نه طبق برنامه منظم)، به یاد داشته باشید که در بروز اولین علائم درد، دارو را مصرف کنید؛ چرا که اگر منتظر بمانید تا درد وخیم تر شود، سپس دارو را مصرف کنید، ممکن است دارو به خوبی درد شما را تسکین ندهند.
   
• برند (شرکت) دارویی که مصرف می کنید را بدون اجازه و دستور پزشک تغییر ندهید.
   

دیکلوفناک چشمی جهت درمان التهاب بعد از عمل آب مروارید، تسکین موقتی درد و ترس از نور در بیمارانی که عمل قرنیه انجام می‌دهند؛ تجویز می گردد.

قطره چشمی دیکلوفناک فقط برای مصرف چشمی است. پس از مصرف این دارو در موارد دیگر خودداری کنید.

نحوه مصرف قطره چشمی دیکلوفناک

1. قبل از مصرف دستها را بشویید.
2. سرتان را به سمت عقب برده و به بالا نگاه کنید.
3. به آرامی پلک پایینی را پایین کشیده و قطره(ها) را در گوشه‌ی داخلی چشم بیندازید.
4. اجازه ندهید نوک اپلیکاتور با چشم تماس پیدا کند.
5. نوک اپلیکاتور را آلوده نکنید (ممکن است باعث عفونت چشم، آسیب به چشم یا از دست رفتن بینایی شود).
6. چشم را ببندید و آن را در همه‌ی جهات بچرخانید.
7. به مدت 30 ثانیه پلک نزنید.
8. به مدت 30 ثانیه به آرامی به گوشه داخلی چشم فشار وارد کنید.
9. تا حداقل 5 دقیقه بعد هیچگونه فراورده‌ی چشمی دیگری استفاده نکنید.

عوارض مصرف قطره دیکلوفناک

ممکن است باعث حساسیت به نور روشن، سوزش موقتی یا تاری دید شود.

در صورت هر گونه بروز هر یک از علائم زیر، آن را به درمانگر خود اطلاع دهید:

• درد، قرمزی، سوزش، آب‌ریزش یا خشکی چشم
• دوبینی
• پف کردن اطراف چشم
• تغییر در بینایی
• بدتر شدن وضعیت یا عدم بهبود

در ترکیب با رژیم کم کالری و مشاوره‌ی تغییر رفتار، بیشتر موثر است.

شکل موضعی داروی دیکلوفناک که به صورت ژل، پچ و محلول موجود است برای مصرف خارجی بوده و عموما جهت تسکین دردهای حاد و موضعی تجویز می گردد.

• ژل موضعی دیکلوفناک 1%: تسکین درد آرتروز در مفاصلی که قابلیت درمان موضعی دارند (مثل قوزک پا، آرنج، دست، پا، زانو، مچ)/ در بروشور کانادایی دارو: تسکین درد حاد و موضعی مربوط به آسیب‌های مفصل/ماهیچه (مثلا جراحت‌های ورزشی، کشیدگی) در بیماران 16 ساله
• ژل موضعی دیکلوفناک 3%: برای اکتینیک کراتوز همراه با پرهیز از آفتاب
• پچ موضعی دیکلوفناک: درد حاد به علت کشیدگی، رگ به رگ شدن و کوفتگی جزئی
• محلول موضعی دیکلوفناک: تسکین درد آرتروز زانو

ژل و پچ ترانس‌درمال دیکلوفناک فقط برای مصرف موضعی است.

نحوه مصرف ژل دکلوفناک

1. در فواصل منظم مصرف کنید.
2. قبل و بعد از استفاده دست‌ها را بشویید.
3. به آرامی مقدار مناسبی از ژل را برای پوشاندن ضایعه به کار ببرید.
4. محل مورد مصرف را با پوشش محفوظ از هوا و مسدود کننده نپوشانید.
5. در صورت مصرف هر فراورده‌ی پوستی دیگر، درمانگر را آگاه سازید.
6. در زمان مصرف این دارو از نور مستقیم خورشید و لامپ‌های آفتابی بپرهیزید.

عوارض مصرف ژل دیکلوفناک

ممکن است شما در محل استفاده، خشکی پوست، خارش، پوست انداختن، تورم یا سوزش را احساس کنید. اگر واکنش پوستی شدیدی رخ داد، مصرف دارو را قطع کنید و به پزشکتان اطلاع دهید.

نحوه مصرف پچ ترانس‌درمال دکلوفناک

1. قبل از MRI شدن، پچ را جدا کنید.
2. موقع حمام کردن و دوش گرفتن آن را استفاده نکنید.
3. روی پوست تمیز و سالم به کار ببرید و از استفاده در چشم‌ها و غشاهای مخاطی بپرهیزید.